THÔNG BÁO
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp cập nhật luật pháp chính sách mới, từ ngày 20/11/2025, hàng tuần Vafie sẽ xuất bản bản tin "Chính sách mới " vào ngày thứ Năm hàng tuần.
Vafie tin tưởng rằng, bản tin sẽ hữu ích đối với quý doanh nghiệp.
Trân trọng.
Báo Cáo Cập Nhật Chính Sách Mới
(Dự thảo Luật Đầu tư mới thay thế Luật Đầu tư 2020 hiện hành)
(Số 01/2025)
Vào ngày 11 tháng 11 năm 2025, Bộ Tài chính đã trình Quốc hội dự thảo lần 3 của Luật Đầu tư mới (gọi tắt là “Dự Thảo”)[1] dự kiến có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Luật này sẽ thay thế toàn bộ Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 (gọi tắt là “Luật Đầu tư 2020”) và mang đến nhiều thay đổi quan trọng nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.
Hiệp Hội Doanh Nghiệp Đầu Tư Nước Ngoài đã tổng hợp một số điểm mới đáng chú ý trong Dự Thảo như dưới đây để quý hội viên tham khảo:
1. Ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh
Dự Thảo đã bổ sung thêm hai ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh so với Luật Đầu tư 2020:
- Kinh doanh mua bán bảo vật quốc gia.
- Kinh doanh xuất khẩu di vật, cổ vật.
2. Ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện
Dự Thảo đã sửa đổi định nghĩa về điều kiện đầu tư kinh doanh, trong đó làm rõ rằng các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật mà cấp có thẩm quyền ban hành về chất lượng sản phẩm, dịch vụ không được coi là điều kiện đầu tư kinh doanh (Điều 7, Khoản 2). Như vậy, việc cơ quan nhà nước ban hành thêm các quy chuẩn, tiêu chuẩn trong một lĩnh vực nhất định sẽ không bị coi là ban hành điều kiện kinh doanh mới.
3. Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện:
Dự Thảo đã tiếp tục bãi bỏ một số ngành, nghề mà hiện nay được coi là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Một số ngành, nghề được bãi bỏ bao gồm:
- Hành nghề giám định tư pháp trong các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, xây dựng, cổ vật, di vật, bản quyền tác giả;
- Kinh doanh dịch vụ kế toán;
- Kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế;
- Xuất khẩu gạo;
- Kinh doanh tạm nhập, tái xuất hàng thực phẩm đông lạnh;
- Kinh doanh dịch vụ cho thuê lại lao động;
- Kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng xe ô tô;
- Kinh doanh dịch vụ đóng mới, hoán cải, sửa chữa tàu biển;
- Kinh doanh dịch vụ tư vấn quản lý dự án đầu tư xây dựng;
- Hoạt động xây dựng của nhà thầu nước ngoài;
- Kinh doanh dịch vụ trung tâm dữ liệu;
- Kinh doanh dịch vụ tư vấn du học;
- Nuôi động vật rừng thông thường;
- Xuất khẩu, nhập khẩu, tái xuất khẩu, quá cảnh và nhập nội từ biển mẫu vật từ tự nhiên của các loài thuộc các Phụ lục của Công ước CITES và danh mục thực vật rừng, động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm;
- Xuất khẩu, nhập khẩu, tái xuất khẩu mẫu vật nuôi sinh sản, nuôi sinh trưởng, trồng cấy nhân tạo của các loài thuộc các Phụ lục của Công ước CITES và danh mục thực vật rừng, động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm;
- Chế biến, kinh doanh, vận chuyển, quảng cáo, trưng bày, cất giữ mẫu vật của các loài thực vật, động vật thuộc các Phụ lục của Công ước CITES và danh mục thực vật rừng, động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm;
- Kinh doanh dịch vụ phẫu thuật thẩm mỹ;
- Kinh doanh dịch vụ biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, tổ chức thi người đẹp, người mẫu;
- Kinh doanh dịch vụ xây dựng hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin, xây dựng phần mềm của hệ thống thông tin đất đai;
- Kinh doanh dịch vụ xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai;
- Hoạt động in, đúc tiền;
- Kinh doanh dịch vụ đóng mới, hoán cải, sửa chữa, phục hồi phương tiện thủy nội địa.
Tuy nhiên, dự thảo cũng bổ sung, làm rõ một số ngành, nghề kinh doanh có điều kiện như:
- Kinh doanh thực phẩm thuộc lĩnh vực quản lý chuyên ngành của Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Bộ Y tế;
- Kinh doanh thức ăn thuỷ sản, thức ăn chăn nuôi, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản;
- Kinh doanh dịch vụ khảo nghiệm thức ăn thủy sản, thức ăn chăn nuôi, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản.
4. Ngành, nghề và điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài
Dự Thảo đã bỏ Danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài (gồm ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường và ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện). Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc nhà đầu tư nước ngoài sẽ được đầu tư không hạn chế tại Việt Nam. Thực tế, để đảm bảo tính linh hoạt trong việc sửa đổi danh mục này, Dự Thảo đề xuất giao cho Chính phủ công bố và cập nhật danh mục này, thay vì quy định cứng ở trong luật.
5. Hình thức đầu tư tại Việt Nam
Dự Thảo lần đầu tiên đã đơn giản hóa thủ tục cho nhà đầu tư nước ngoài bằng việc cho phép thành lập tổ chức kinh tế để thực hiện dự án đầu tư trước khi thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Hiện nay, về nguyên tắc nhà đầu tư phải xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thành lập doanh nghiệp, khiến cho thủ tục đầu tư trở nên nhiêu khê và mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, Dự Thảo yêu cầu việc thành lập doanh nghiệp phải đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường Khoản 2 Điều 20.
6. Thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư
Dự Thảo đã phân cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư. Cụ thể:
- Dự Thảo đã bỏ thẩm quyền chấp thuận chủ trương của Quốc hội.
- Chính phủ sẽ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án có yêu cầu cơ chế, chính sách đặc thù, khác với quy định của luật, pháp lệnh, nghị quyết sau khi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý.
7. Thủ tục đầu tư đặc biệt:
Dự Thảo bổ sung quy định về thủ tục đầu tư đặc biệt đối với dự án đầu tư tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung, khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế và khu chức năng trong khu kinh tế. Hồ sơ sẽ do Chính phủ quy định chi tiết, trong đó văn bản đề nghị thực hiện dự án đầu tư bao gồm cam kết đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định của pháp luật về xây dựng, bảo vệ môi trường, phòng cháy, chữa cháy; đề xuất dự án đầu tư bao gồm nhận dạng, dự báo tác động đến môi trường và biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường thay thế cho đánh giá sơ bộ tác động môi trường. Đặc biệt, các dự án đăng ký đầu tư theo thủ tục này không phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, thẩm định công nghệ, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, lập quy hoạch chi tiết, cấp Giấy phép xây dựng và các thủ tục để được phê duyệt, chấp thuận, cho phép trong lĩnh vực xây dựng, phòng cháy, chữa cháy.
8. Hoạt động đầu tư ra nước ngoài
Dự Thảo đã thay đổi thẩm quyền cấp, điều chỉnh, chấm dứt hiệu lực của Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài. Cụ thể, Bộ Tài chính sẽ cấp, điều chỉnh, chấm dứt hiệu lực đối với các dự án có vốn đầu tư từ 20 tỷ đồng trở lên hoặc dự án đầu tư có lĩnh vực thuộc ngành, nghề đầu tư ra nước ngoài có điều kiện. Đối với dự án đầu tư ra nước ngoài có vốn đầu tư nhỏ hơn 20 tỷ đồng và không có lĩnh vực thuộc ngành, nghề đầu tư ra nước ngoài có điều kiện, nhà đầu tư không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài, mà thực hiện thủ tục đăng ký giao dịch ngoại hối.
[1] Thông tin dự thảo tại: https://duthaoonline.quochoi.vn/dt/luat-dau-tu-sua-doi/250919082751081637
